W poprzednim odcinku tego cyklu przedstawiłem Państwu pierwsze pruskie znaczki pocztowe z lat 1850-1861, ostemplowane lubąńskimi kasownikami numerycznymi i ramkowymi*. Dziś prezentuję kolejne w historii „lubańskie” znaczki, tym razem: Północnoniemieckiego Okręgu Pocztowego i Cesarstwa Niemieckiego. W roku 1867 utworzony został pod przewodnictwem Prus Północnoniemiecki Okręg Pocztowy (Norddeutscher Postbezirk). Nowa poczta związkowa przejęła od 1 stycznia 1868 roku obsługę poczt: Bremy, Brunszwiku, Hamburga, Lubeki, Meklemburgii-Strelitz, Meklemburgii-Schwerinu, Oldenburga, Prus, Saksonii i Schlezwiku-Holsztynu, wprowadzając własne znaczki pocztowe. Egzemplarze te były wydawane jednocześnie w walucie talarowej i guldenowej (południowe Niemcy z Bawarią na czele), do chwili przejęcia 4 maja 1871 roku obsługi przez pocztę cesarstwa. Pierwsze znaczki Północnoniemieckiego Okręgu Pocztowego o nominałach: ¼ Gr,1/3 Gr, ½ Gr, 1 Gr. 2 Gr i 5 Gr wyemitowane zostały 1 stycznia 1868 roku. Nominał znaczka umieszczony był wewnątrz okręgu z napisem Norddeutscher Postbezirk. Przykładem takiego znaczka jest dwugroszowa „freimarka” ostemplowana lubańskim stemplem kolistym z roku 1869 (fot. 1). Północnoniemiecki Okręg Pocztowy wydał też 1 stycznia 1870 roku własne znaczki urzędowe (tzw. Dienstmarke), sprzedawane wyłącznie upoważnionym do ich używania urzędom i instytucjom państwowym. Znaczek taki o nominale 2 groszy, ostemplowany w lubańskim urzędzie pocztowym, posiadam też w swoich zbiorach (fot. 2). W roku 1871 proklamowana została Rzesza Niemiecka. Cesarska poczta (Kaiserlische Deutsche Reichpost) rozpoczęła działalność 4 maja 1871 roku, używając początkowo znaczków Północnoniemieckiego Okręgu Pocztowego. Własne znaczki poczty cesarstwa weszły do obiegu 1 stycznia 1872 roku. Były one emitowane również w walucie talarowej i guldenowej do roku 1875, kiedy to wprowadzono w całym cesarstwie nową walutę markową. Każdy ówczesny znaczek wydany do roku 1888 opatrzony był napisem DEUTSCHE REICHS-POST. Na pierwszych znaczkach Rzeszy wytłoczono na białym okręgu (umieszczonym centralnie) cesarskiego orła. Egzemplarze wyemitowano w milionowych nakładach w nominałach: ¼ Gr, 1/3 Gr, ½ Gr, 1 Gr, 2 Gr, 2½ Gr i 5 Gr. Przykładowy znaczek z tego okresu o nominale 1 grosza („GROSCHEN”) – ostemplowany w 1873 roku stemplem ramkowym z punktu pocztowego na lubańskim dworcu – prezentuje fot. nr 3. W roku 1875 powszechnym środkiem płatniczym w całych Niemczech stała się marka (100 fenigów). W obiegu pocztowym pojawiły się wtedy dwa nowe wzory znaczków z wizerunkiem orła, bądź cyfry umieszczonych centralnie w owalu i zwieńczonych cesarską koroną (wyemitowano znaczki o nominałach: 3 Pf („PFENNIGE”), 5 Pf, 10 Pf, 20 Pf, 25 Pf i 50 Pf. Pięć lat później w roku 1880 ukazały się znaczki tego samego wzoru, o tych samych nominałach, jednak ze skróconą nazwą waluty – „PFENNIG” (bez E). W swoich zbiorach posiadam znaczki z tej serii skasowane w lubańskim urzędzie pocztowym o nominałach 5 fenigów (fot. 4) i 10 fenigów z roku 1882 (fot. 5). Kolejna zmiana wizerunku na znaczkach cesarskich Niemiec nastąpiła w roku 1889. Wydania ówczesne opatrzono nowymi napisami – REICHPOST. Tu również były 2 nowe wzory (cyfra w owalu, lub orzeł cesarski w okręgu), o tych samych jak dotychczas nominałach. Przykładowy „lubański” znaczek pocztowy z tego okresu – z roku 1899 – prezentuje fot. nr 6. Pierwszego stycznia 1900 roku poczta Rzeszy wydała najpopularniejsze w historii tej poczty znaczki cesarskie z podobizną królowej Austrazji – Brünchildy (545-613), córki króla Wizygotów, zwanej przez filatelistów „Germanią” (fot. 7)**. Znaczki tej serii wydawane były aż do roku 1922.
Janusz Kulczycki
*patrz: „Najstarsze lubańskie znaczki (Poczta Pruska)” Ziemia Lubańska nr 15 z 2011 r.
** Do znaczka pozowała znana ówcześnie artystka A. Fϋhring.
Z dnia: 2011-11-09, Przypisany do: Nr 21(428)