Opinie, poglądy komentarze...
11. września 1991 roku samorząd Lubania podjął decyzję o utworzeniu straży miejskiej. Jak należy oceniać dwudziestoletni okres funkcjonowania tej formacji w naszym mieście?
* Marian Tokarczyk, komendant Straży Miejskiej w Lubaniu
- Decyzja Sejmu RP umożliwiająca miastom tworzenie straży miejskich została podjęta 6 kwietnia 1990 roku. Rada Miasta Lubania uchwałą z 11 września 1991 roku zobowiązała włodarza miasta do utworzenia straży. Zarządzeniem z 2 marca 1992 roku burmistrz utworzył Straż Miejską w Lubaniu. Zasady funkcjonowania tej formacji określone zostały początkowo w ustawie o policji i do jej zadań należały wyłącznie czynności administracyjno–porządkowe. Mimo tak wąskiego zakresu regulacji prawnej - zaledwie dwa artykuły - instytucja straży sprawdziła się i 29 sierpnia 1997 roku uchwalona została ustawa o strażach gminnych. Z perspektywy lat działalności straży w Polsce decyzja Sejmu RP okazała się słuszna. Codzienna praca strażnika ukazuje szereg podobieństw do służby policjanta i sprzyja odciążeniu policji w zakresie wydawałoby się najdrobniejszych a zarazem najbardziej uciążliwych dla obywateli spraw. Odbiór działalności straży przez społeczności lokalne jest bardzo zróżnicowany. Z jednej strony ilość zgłoszeń, próśb i wniosków mieszkańców miasta kierowana do tego podmiotu wskazuje na bardzo duże zaufanie społeczne i zapotrzebowanie na jej działania. Z drugiej strony charakter niektórych zadań nie przysparza strażom popularności (np. mandaty za złe parkowanie), bądź jest mniej spektakularny (np. działalność w zakresie ochrony środowiska, czy egzekwowania prawa miejscowego, zabezpieczanie uroczystości sportowych, religijnych, imprez kulturalnych, etc). W ciągu lat funkcjonowania straży można zauważyć ustawowe przesuwanie głównego nurtu działań straży z realizacji tzw. spraw administracyjno–porządkowych w kierunku zadań quasi policyjnych. Jednakże pomimo zbieżności realizowanych zadań, uprawnienia obu służb, istotne z punktu widzenia stopnia narażenia życia i zdrowia w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, zabezpieczenia emerytalnego i społecznego pracowników tych formacji i ich rodzin, diametralnie się różnią.
Obowiązki ale i liczne przywileje związane ze służbą w policji dokładnie definiuje ponad 170 aktów prawnych. Dla porównania uprawnienia straży gminnych reguluje tylko ustawa o strażach gminnych, natomiast w zakresie poza regulacjami odnoszącymi się do umundurowania i wyposażenia, strażnicy traktowani są jak urzędnicy samorządowi.
Sytuacja ta jest niewątpliwie niekorzystna dla strażników gminnych, którzy nałożone na nich obowiązki wykonują w podobnych warunkach, z nie mniejszym niż policjanci zaangażowaniem.
W powszechnej opinii działaczy samorządowych nie występują już istotne zagrożenia dla działalności straży gminnych. Czynnikiem ograniczającym prawidłowy rozwój działania straży jest m.in.: 1/ sytuacja finansowa miast i gmin uniemożliwiająca np. powiększanie stanu etatowego strażników (parytety: 1 strażnik średnio na 2.500 mieszkańców, 1 policjant na 400 osób), doposażenie w niezbędny sprzęt, 2/ ustawowe przekazywanie zadań specjalistycznych – np. Inspekcji Transportu Drogowego – a nie rozszerzanie uprawnień w zakresie wykroczeń „drobnych” i uciążliwych dla mieszkańców, 3/ wprowadzanie zadań i obowiązków, których realizacja wymaga nakładów finansowych gminy.
W marcu 2012 roku nasza straż miejska obchodzić będzie 20-lecie działalności, wtedy też przedstawię szczegółową analizę działań w tym okresie.
Z dnia: 2011-11-09, Przypisany do: Nr 21(428)